Jak mogę się zarazić? Czy są grupy zwiększonego ryzyka? Czy alkohol zabija wirusa? Ile zakażonych osób może umrzeć? Jak chronić swoje zdrowie? 
Sprawdziliśmy najważniejsze informacje na temat koronawirusa na podstawie aktualnych danych naukowych i medycznych, odsialiśmy fakty od mitów i przygotowaliśmy dla Was krótki przewodnik na trudne czasy.

Koronawirus jest tylko jeden

NIE. Jest ich zdecydowanie więcej. Nazwa „koronawirus” oznacza tylko jeden z typów wirusów RNA (czyli takich, których genom jest zbudowany z kwasu rybonukleinowego). Wywołują one różne choroby – od zwykłych przeziębień po cięższe schorzenia. Niedawno odkryty patogen to koronawirus SARS-Cov-2, który wywołuje chorobę o nazwie COVID-19 (z ang. Coronavirus Disease 2019).

Źródło: Europejskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób

Najbardziej narażone są osoby starsze.

TAK. Według najbardziej aktualnego raportu amerykańskiej agencji CDC (Centra Kontroli i Prewencji Chorób), ryzyko ciężkiej choroby lub śmierci w wyniku zakażenia koronawirusem COVID-19 rośnie wraz z wiekiem i dotyczy przede wszystkim osób powyżej 65. roku życia. 80% osób, które zmarły w Stanach Zjednoczonych należało właśnie do tej grupy wiekowej. Raport cytuje także źródła chińskie, z których wynika, że 80% zgonów wywołanych koronawirusem SARS-Cov-2, wystąpiło w Chinach wśród osób powyżej 60. roku życia.

Źródło: Raport CDC

Stan zdrowia ma wpływ na przebieg choroby.

TAK. Osoby z obniżoną odpornością, cukrzycą, nowotworami i innymi poważnymi chorobami są bardziej narażone od osób zdrowych. Z pierwszych badań przeprowadzonych w chińskim Wuhan (skąd rozprzestrzenił się nowy koronawirus) wynika, że ponad połowa zakażonych cierpiała na choroby przewlekłe, w tym choroby sercowo-naczyniowe i mózgowo-naczyniowe, choroby układu oddechowego i pokarmowego oraz nowotwór złośliwy. Niektóre źródła (CDC) wśród czynników, zaostrzających przebieg choroby wymieniają również astmę.

Źródło: ScienceDirect; CDC (astma)

Choroba wywoływana przez nowy koronawirus ma bardzo ciężki przebieg.

NIE. Jak wynika z badań przeprowadzonych w Chinach, w ponad 80% przypadków choroba ma przebieg łagodny (bez ostrego zapalenia płuc). Najczęściej występujące objawy to wysoka gorączka, kaszel (zazwyczaj „suchy”), duszności i problemy z oddychaniem a także bóle mięśni i stawów oraz zmęczenie. Obecnie śmiertelność z powodu koronawirusa w skali globalnej wynosi ok. 4,4%;* odsetek ten różni się w zależności od kraju i regionu. *Na podstawie danych o liczbie zachorowań i zgonów na dzień 22.03 (WHO); warto wziąć pod uwagę, że liczba rzeczywistych zakażeń koronawirusem może być wyższa (czyli odsetek przypadków śmiertelnych będzie niższy).

Źródło: New York Times na podstawie: wyników badań opublikowanych przez Chińskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób

Nawet 80% populacji może zakazić się koronawirusem.

TAK. Wirus bardzo łatwo przenosi się z człowieka na człowieka. Eksperci szacują, że jedna zarażona osoba może przekazać koronawirusa ok. 2-3 kolejnym (średnio 2,5), co tworzy „współczynnik ataku” na poziomie 60-80 procent. Taką opinię wyraził m.in. prof. Gabriel Leung, kierownik Medycyny Zdrowia Publicznego na Uniwersytecie w Hongkongu i jeden z największych autorytetów w zakresie epidemiologii. W Polsce narażonych na zakażenie będzie zatem ponad 30 mln osób. Warto jednak pamiętać, że tego typu dane są jedynie szacunkowe, a na rzeczywisty poziom rozprzestrzeniania się choroby zależy od działań podejmowanych przez rządy państw oraz zachowań ludzi.

Źródło: The Guardian

Izolacja zmniejsza liczbę zakażeń

TAK. Wirus przenosi się drogą kropelkową, dlatego ograniczenie kontaktu z innymi ludźmi (czyli zostawanie w domu lub zachowanie bezpiecznego dystansu 2-3 metrów) to najskuteczniejszy sposób na powstrzymanie dalszej ekspansji wirusa. W pierwszej kolejności dotyczy to osób, u których potwierdzono obecność koronawirusa, warto jednak pamiętać, że nie u wszystkich wystąpią objawy chorobowe – istnieje ryzyko, że zarażona osoba będzie nieświadomie infekować kolejne. Właśnie z tego powodu wiele państw podjęło decyzję o zamknięciu nie tylko szkół i uczelni, ale także kin, teatrów, bibliotek, pubów, klubów czy galerii handlowych oraz innych miejsc, w których zwykle gromadzi się wiele osób. Ograniczając skalę zakażeń, zmniejszamy także obciążenie służby zdrowia, która dysponuje ograniczoną liczbą oddziałów zakaźnych czy miejsc na oddziałach intensywnej opieki medycznej.

Źródło: Światowa Organizacja Zdrowia

Picie alkoholu zmniejsza ryzyko zarażenia.

NIE. Dowiedziono w badaniach laboratoryjnych, że płyny do rąk na bazie 60% etanolu lub 70% izopropanolu dezaktywują wirusy, które są genetycznie powiązane lub wykazują podobne właściwości fizyczne do koronawirusa SARS-Cov-2. Dotyczy to jednak wyłącznie alkoholu stosowanego zewnętrznie. Spożywanie napojów alkoholowych nie zmniejsza ryzyka zakażenia i nie eliminuje patogenów i działa niekorzystnie na organizm, zmniejszając ogólną odporność. Środkami na bazie alkoholu można dezynfekować ręce – jeśli nie można użyć wody i mydła – oraz przedmioty, z którymi często mamy kontakt (np. klamki, słuchawki domofonów, itp.).

Źródło: CDC

W czasie pandemii warto zadbać o swoją odporność

TAK. Bez względu na to czy znajdujesz się w grupie ryzyka czy jesteś osobą młodą i zdrową, zadbaj o swoją odporność. Dzięki temu, nawet jeśli znajdziesz się wśród osób zakażonych, masz większe szanse, by dojść do zdrowia.

Pamiętaj o podstawowych zasadach, które mogą uchronić Ciebie oraz osoby w Twoim otoczeniu przed zarażeniem się koronawirusem:

1.     Często myj ręce wodą z mydłem lub stosuj płyn dezynfekujący na bazie alkoholu.

2.     Jeśli kichasz lub kaszlesz, zasłaniaj usta zgiętym łokciem lub jednorazową chusteczką.

3.     Dezynfekuj przedmioty, z których często korzystasz (telefon, klawiatura, klamki, itp.)

4.     Zachowaj bezpieczny (ok. 2 metrów) odstęp od innych osób, szczególnie jeśli kaszlą lub kichają.

5.     Stosuj się do wszystkich oficjalnych zaleceń wydawanych przez instytucje państwowe i medyczne

6.     Jeśli podejrzewasz u siebie objawy choroby, skontaktuj się z całodobową infolinią Narodowego Funduszu Zdrowia i postępuj zgodnie z zaleceniami.

Źródła: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego na podstawie rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia